zaterdag 5 november 2016

Zelfstandig werk in het eerste leerjaar

In het eerste leerjaar zijn er zeer grote verschillen tussen de leerlingen. Niet alleen qua kennis en vaardigheden, maar ook vooral op het vlak van tempo. Deze verschillen vang ik onder andere op met mijn keuzetouw (meer uitleg lees je in de blogpost rond het keuzetouw). Het keuzetouw pas ik al enkele jaren toe. Hierin worden vooral speelse opdrachten en hoekjes opgenomen. 
Vorig jaar wilde ik heel graag een systeem uitwerken om ook te differentiëren op maat tijdens deze tussentijdse (tussen bepaalde lessen door) momenten. Het keuzetouw vangt heel goed de tempoverschillen op en zorgt ervoor dat de kinderen nog voldoende kunnen 'spelen', waar ze toch echt nog heel veel nood aan hebben in het eerste leerjaar. Maar naar mijn gevoel kon ik hiermee nog niet voldoende differentiëren op maat van elk kind. 
Daarom werkte ik vorig schooljaar een zelfstandig werk- systeem uit. Elk kind kreeg wekelijks een blad met moet- en mag opdrachtjes. Hiervoor hadden ze dan een week tijd om deze af te werken. Op zich kon ik hiermee heel goed differentiëren op maat van elk kind, maar het was organisatorisch veel te veel werk voor mij. Zo moest ik per week verschillende opdrachtenbladen maken. Op het einde van elke week controleerde ik wie zijn moetjes en magjes klaar had, maar dan kwam ik soms te laat tot de vaststelling dat bepaalde kinderen hun moetjes niet gedaan hadden. Kortom ik kreeg het niet rond en verloor het overzicht wat.
Daarom heb ik het dit schooljaar anders aangepakt en het zelfstandig werk helemaal uitgewerkt :)
Nu werk ik met een zelfstandig werk bord!



Met masking tape en velcro maakte ik het zelfstandig werk bord op de kast naast mijn bureau. Zo zie ik heel goed wie al wat gedaan heeft en behoud ik een heel duidelijk overzicht gedurende de hele week. Handig, want zo kan ik bepaalde kinderen er tussentijds op wijzen dat ze nog een opdracht hebben.


Met symbolen geef ik bovenaan in de kolom aan wat de opdracht is. De opdrachten zijn steeds heel speels. Zelfgemaakte spelletjes rond de leerstof van taal en rekenen, opdracht op de computer, ringboekjes, winkelhoek met opdrachten, stempelen, lichttafel met een bepaalde opdracht, zandbak of watertafel met een opdracht, speelleerset, miniloco's .... De mogelijkheden zijn oneindig!
Elke week voorzie ik ook een 'robot opdracht'. Dit is een opdracht die moeilijker is en leerlingen die de leerstof al heel goed beheersen uitdaagt. Een robot opdracht kan van alles zijn en varieert van week tot week. Tijdens het thema 'lichaam' moesten de leerlingen bijvoorbeeld letters uitbeelden met hun lichaam (voorbeeldfiche) en hier met de tablet een foto van nemen, nadien heb ik de foto's geprint en konden de kids hier in de leeshoek naar kijken en ontdekken welke woorden er gemaakt werden. Een robot opdracht kan bijvoorbeeld ook een smartgame zijn. De mogelijkheden zijn weer eindeloos. Ik bekijk van week tot week wat ik uitwerk. Het is afhankelijk van het moment en de kids. Ik werk met deze robot opdrachten omdat ik vind dat kinderen die de leerstof al heel goed beheersen ook op andere vlakken mogen uitgedaagd worden. Ze hoeven niet heel de tijd de leerstof extra te blijven inoefenen.
Per week is er maximaal één opdracht een werkblad. Dit omdat ik vind dat de kinderen al voldoende werkbladen maken en omdat ik voorstander ben van het leren op een speelse manier en door samen te werken.


Met een symbool geef ik voor elke leerling aan welke opdracht voor hem/haar een moetje (hoedje) is en welke een magje (lachje). Maandagochtend overloop ik alle opdrachten. Ik zorg er steeds voor dat de opdrachten helemaal zelfstandig uit te voeren zijn. Met symbolen is duidelijk aangegeven met hoeveel de opdracht kan en samen overlopen we ook waar het materiaal voor elke opdracht ligt. Dit is ook met de symbolen aangegeven. Zelfstandigheid is heel belangrijk want daarom is het ook het zelfstandig werk bord ;). Kinderen van het eerste leerjaar zijn  trouwens ook super zelfstandig. Ze kunnen dit van in de kleuterklas en ook het samen oefenen en het werken in hoekjes kennen ze helemaal van bij de kleuters.
Nadat een kind klaar is met het werk in de klas moet het zelf naar het zelfstandig werk bord gaan en zijn/ haar opdrachten afwerken. Elke opdracht is op maat en ook het aantal opdrachten is gedifferentieerd naar het tempo van elk kind. Is het kind klaar met een opdracht dan komt het dit aan mij zeggen of afgeven indien het een werkblad is en dan haal ik het hoedje of lachje van het bord en komt er een groene duim in de plaats. Zo heb ik steeds een heel duidelijk overzicht van wie al met wat klaar is. Ook voor de kinderen is dit heel visueel en duidelijk op deze manier.
Pas nadat een kind alle moetjes (hoedjes) klaar heeft mag die naar het keuzetouw. Magjes (lachjes) mag het kind zelf kiezen of hij/zij die al dan niet maakt.

Ik werk nu al enkele weken met het zelfstandig werk bord en ik ben er zo blij van! :) Het werkt echt heel goed voor mij en mijn kinderen en ze leren op deze manier heel zelfstandig werken. Iets wat ik zo belangrijk vind. Door het zelfstandig werk bord heb ik ook voldoende tijd om kinderen die het moeilijker hebben individueel of in de miniklas te begeleiden. Het bord geeft de mogelijkheid dat elk kind op een nuttige en leerrijke manier zelf verder kan (lees: NIET hou je in stilte  bezig tot iedereen klaar is).

Hopelijk is de uitleg een beetje duidelijk. Indien er nog vragen zijn, shoot ;)
Geniet nog van de laatste daagjes vakantie :)
Liefs,
Lise

14 opmerkingen:

Unknown zei

Super leuk! :-) Kan ik ook ergens de symbooltjes downloaden? groetjes

lise zei

Hallo Maya,

Dat nog niet... Mijn laptop heeft het deze week begeven en moet mij nog bezig houden met alle bestanden over te zetten naar de computer die ik nu gebruik.
Als je niet kan wachten kan je makkelijk in word zelf aan de slag. Zo heb ik ze gemaakt. ;)

Groetjes,
Lise

Gietje zei

Lise toch. Ik keek een tijdje niet op je blog en wat heb ik hier weer allemaal gemist! Zo'n bord zou ook van pas komen in mijn klas!! Misschien een idee om volgend jaar op te starten. De hoedjes en lachjes vind ik wel heel goed gevonden. En het omzetten naar duimen lijkt me ook heel duidelijk. Ik moet het nog even allemaal laten bezinken, maar heb ook het gevoel dat ik hier zeker mee aan de slag kan! Die uitdagende oefeningen vind ik ook wel leuk, maar weet eigenlijk niet goed waar ik die telkens moet vinden! Waar haal jij ze?!
Weekend alweer halverwege en nog zoveel plannen, help! :)

Unknown zei

Wat een super leuk idee. Dit wil ik ook proberen.
Waar vond jij die gekleurde pictogrammen van veilig leren lezen? Ik vind enkel zwart/wit pictogrammen.

Groetjes,
Joline

Anoniem zei

Beste Lise,

Kan ik ergens de symbooltjes downloaden? Ziet er super leuk uit.
En waar haal je ergens de inspiratie voor je opdrachten?

Mvg,
Ingrid

(ingriddeneef@msn.com)

Unknown zei

Hoi Lise, ik werk nu 3 weken met het zelfstandig werkbord.de kinderen zijn erg enthousiast aan het werk. Ik zou graag spullen van je willen hebben voor het leescircuit bv de leesslinger. Daar zou ik erg blij van woeden.

Unknown zei

Hey Lise,

Wat een ontzettend leerrijke blog en ik vind je zelfstandig werk bord echt top! Ik zou hier dolgraag mee aan de slag gaan in mijn klasje.

Is het mogelijk mij de figuurtjes door te sturen? jufliselot@gmail.com

Groetjes,

Liselot

juf Nancy zei

Beste Lise,

Jouw bord ziet er super leuk uit. 'k Zou dit ook eens willen proberen in mijn klas.
Kan ik de symbooltjes ergens vinden?
nancy.vereecke@kbhonline.be

lise zei

Hallo Nancy,

Super dat je enthousiast bent :)
Ik heb ze jammer genoeg niet mooi in 1 bestand staan. Altijd in 'hakken en brokken' geprint.
Je kan er veel op pinterest en google vinden en ik maakte ze dan in een word bestand op goed formaat.

Liefs,
Lise

Unknown zei

Dag Lise,
op welke momenten, in de week, plan je het zelfstandig werk in?

Klas1A-SVT-Juf_Inge zei

werkte je vroeger ook met een bord? Of hoe deed je dat dan met de opdrachten moetjes en magjes?
Ik heb mijn 'takenbord' weggedaan omdat ik een heel gedoe vond met die kaartjes...of doen de kinderen dat nu zelf? `Bedankt voor je antwoord, ik zoek ook manieren om handig zelfstandig werk aan te pakken.

Unknown zei

Dag Lise,


Hoeveel moetjes, magjes en moeilijkere oefeningen voorzie je per leerling per week.
Als je spelletjes voorziet moet je deze toch in een aantal hebben, want ik heb een klas van 25 leerlingen.
Wanneer in het schooljaar start je hiermee?

Juf Sigrid zei

Dag Lise,

dit ziet er echt super uit :-) Waar kan je die pictogrammen vinden? Werk je steeds met 3 verschillende opdrachten?
Waar vind je inspiratie omtrent de opdrachten?
Is het mss mogelijk om die pictogrammen door te mailen aub? Mijn e-mailadres is: sigrid_rassaert@hotmail.com
Alvast dank bij voorbaat,
Sigrid

annelyn zei

Heeey super leuk idee en zou dit in mijn speelleerklas ook willen proberen. Heb je soms de symbolen/kaartjes die ik mag lenen?
Je mag ze altijd mailen naar annelyn.vanzandbergen@so.antwerpen.be